Τρίτη 29 Απριλίου 2014

Η Ευρωπαϊκή Άκρα Δεξιά

Από συνέντευξή μου στο περιοδικό re-public:
(ολόκληρη η συνέντευξη στο σύνδεσμο http://www.re-public.gr/?p=4475 - in english http://www.re-public.gr/en/?p=5028)

Η έρευνα και η επιστημονική βιβλιογραφία υποστηρίζει πως η άκρα δεξιά είναι ένα μεταπολεμικό δημιούργημα. Ακόμη κι αν θεωρήσουμε (και όντως πρέπει να το κάνουμε αυτό) πως κάποιες εκδοχές της είναι νεοφασιστικές, τα ακροδεξιά μορφώματα –οργανώσεις και κόμματα- δημιουργούνται μέσα στην μεταπολεμική πραγματικότητα. Θα ήμασταν, ωστόσο, τυφλοί αν δεν διακρίναμε τις υπάρχουσες εκλεκτικές συγγένειες με τις λεγόμενες «κουλτούρες του αντι-διαφωτισμού» (βλ. επ’αυτού το έργο του Pierre Milza και του Zeev Sternhell): η ακροδεξιά είναι εθνικιστική, αντι-πλουραλιστική, αντι-οικουμενική, αντι-φιλελεύθερη. Όλες αυτές είναι αρχές εναντιωματικές στα προτάγματα του διαφωτισμού και είναι αυτές που συγκροτούν τον ιδεολογικό κορμό της ακροδεξιάς. Κι αν στο πρώτο κύμα της άκρας δεξιάς οι εκλεκτικές συγγένειες με τις κουλτούρες αυτές είναι προφανείς, με το δεύτερο κύμα δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Αυτό δείχνει καταρχάς ότι συνιστά ένα παντελώς καινούργιο μόρφωμα. Δείτε το παράδειγμα του Κόμματος της Προόδου (Fremskridtspartiet) στην Δανία. Ωστόσο, ενώ αρχικά η ίδρυση αυτού του κόμματος είχε όλα τα χαρακτηριστικά μιας πανετελώς νέας πραγματικότητας, στη συνέχεια αναδείχθηκαν οι εκλεκτικές συγγένειές του με το παρελθόν (υιοθέτησε μια ακραία αντι-μεταναστευτική ρητορική και πολιτική, από αντι-κρατικό εξελίχθηκε σε θειασώτη του κοινωνικού κράτους, αν και μόνο για τους γηγενείς Δανούς, θέτοντας στο στόχαστρο την αρχή της ισότητας, κοκ). Με τις παρατηρήσεις μου αυτές θέλω να πω ότι η άκρα δεξιά έχει μια κυματοειδή ανάπτυξη και τα κύματα παρουσιάζουν διαφορές μεταξύ τους, όμως υπάρχουν και συγκλίσεις, συνέχειες από το ένα κύμα στο άλλο, εκλεκτικές συγγένειες.